DÜNYANA NASIL BİR ŞEKİL VERECEKSİN

Her yolculuk bir iz bırakır; sadece üzerinden geçilen yolda değil, aynı zamanda da o yolun üzerinden geçen insanda.

Can Remzi Ergen, Defender ile birlikte Lidya’lıların parayı keşfettiği Uşak ili yakınlarında “Dünyaya Şeklini Ver”me meselesini araştırıyor.

Sen her hareket ettiğinde bir şeyler değişir. Yürüdüğün zaman üzerine bastığın toprak başka bir şekil alır, karşında kalpten gülümsediğin insanın içinde bir şeyler yerinden oynar, birisinin hakkını savunduğun zaman dünyanın sürüp giden düzeninde bir şeyleri değiştirirsin. Ve bu karşılıklıdır, sen bir şeylere yeni şekiller verirken o şeyler de seni değiştirir, sana yeni şekiller verir. Bu karşılıklı bir dönüşümdür.

Bu konu çok konuşuldu: dünyayı değiştirme ve dünyaya şekil verme meselesi. Ama gerçekten böyle bir şey ne kadar mümkün ve mümkünse de etkisi nasıl ve ne kadar ölçülebilir? Bir insanın hayatını kurtarmak dediğimiz şey öylesine büyük bir eylem mi olmalıdır yoksa bir insanın içinde bir şeyleri değiştirmek - dışarıdan gözükmese de - dünyayı şekillendirmek midir?

Şimdi, bütün bu soruları not defterime yazarken ve tam da şekil demişken onu uzaktan görünce hemen tanıyorum. Önünde başka bir araç var. Onun geçtiği yolu kapatan üst geçit yüzünden onun sadece tepesinden 10 santimetrelik bir kısmını görebiliyorum. Her şeyin bir şekli var illaki ama onun hatları düz çizgilerden oluşuyor. Sanırım hayatta her şey göreceli ve döngüselken en azından bir şeyin de bu kadar net ve düz çizgilerde olması bana iyi geliyor (Bir de ben simetri seviyorum) Defender beni almak için, daha doğrusu benim onu almam için havalimanına giriş yapıyor. Böylece iki gün boyunca Uşak ili çevrelerinde Defender’ı (yeni modeli Hard Top dahil) deneyimleyeceğim ve “şekil verme” meselesini düşüneceğim yolculuk başlamış oluyor.

Araca binip gaza bastığım anda iki hissiyat beni aynı anda içine alıyor. Ufacık bir dokunuşla inanılmaz çevik bir şekilde hareket edebilen olabildiğince ağır bir araç ve de bir anda durabilecek kadar çevik ve güçlü bir gövde. Ve sanırım hayatta herhangi bir şeye şekil verirken sağlam olman gerekir yoksa şekil vermeye kalkarken sen de dağılabilirsin, düşünsene zorlu yollardan geçeceksin, sen sağlam olmazsan nasıl bir şeylere şekil vereceksin?

Havaalanından Uşak’a gitmek için yola çıkıyoruz ama gelin biz sizinle önce bir Galler’e gidelim.

Yıl 1947. Bir beyefendi, Galler sahilinin kumlarına bir otomobil taslağı çiziyor. Bu araç Land Rover'ın ilk taslağı. Bu araç bir bakıma dünyayı değiştirmek ve her türlü arazi koşuluyla başa çıkmak üzere yola çıkıyor ve kumdaki bu taslak tasarım her şeyin bir nevi başlangıcı oluyor. Bence bu aracın ilk taslağının kuma çizilmesinin bir sebebi vardı, olduğu yerin şekline bürünen, ufacık rüzgardan etkilenen, her an değişen ve doğanın her türlü etkisini dinleyen bir araç, adapte olabilmek için etkiye açık olmak gerekir. Etkilenmelisin ki etkileyebilesin. Ve biz bazen etkilenmekten korkabiliyoruz, belki de unutuyoruz; istesek de istemesek de etkileneceğiz, sadece nasıl bir koşulda olduğumuzdan emin olmamız ve olduğumuz yerin farkında olmamız gerek.

Şimdi, Uşak yolunda Defender’ın modlarından konfor modunu seçiyorum, asfalt yolda giderken bu en iyi sürüş deneyimini sunuyor. Bizim için hazırlanan deneyim parkuruna doğru yoldayız.

Galler hikayesini öylesine içselleştirmiş olmalıyım ki yağan yağmur sayesinde, (yüzünden demiyoruz zira her deneyim bir fırsat) toprak parkur çamur bir parkura dönüşmüş durumda. Yağan yağmurun ardından toprak kaygan ve biraz önce bahsettiğim kum metaforunun benzer bir halini deneyimliyorum. Vitesin yanında yer alan araç ikonuna tıkladıktan sonra Terrain Response teknolojisi etkinleşiyor. Bu doğrultuda motor / şanzıman / diferansiyel ve yürüyen aksam seçtiğin moda göre optimize oluyor. Zemin ne kadar zorlu olursa olsun seçtiğin mod sayesinde aracın dengeli bir performans sunmasını sağlıyor. Asfaltta konfor olarak seçtiğimiz modu, zeminin çamurlu olmasından dolayı Çamur moduna alıyorum. Çamur modunu etkinleştirdiğimde araç artık farkında olduğu koşullara göre cevap mekanizmasını ayarlıyor, artık yol tutuşu daha iyi ve de çamura saplanma riski çok düşük. Aracın ön ve arka aksları birbirine daha çok konuşuyor ve üzerinde olduğu yola adapte oluyor.

Toplam 7 farklı zeminden geçiyoruz. İlk olarak yan geçiş ile başlıyoruz. Yaklaşık 26 dereceye kadar bir yan geçiş yaptıktan sonra tepe geçişiyle devam ediyoruz. Tepe geçişini yaparken belli bir noktadan sonra sadece aracın önünü ve gökyüzünü görüyoruz. Aracın Hill Descent Control (HDC) özelliğini açtığımızda ise inişlerde araç, biz frene basmadan kendisi kontrollü frenleme yaparak, tepeden rahat ve güvenilir şekilde iniş yapmamızı sağlıyor.

Parkuru tamamladıktan sonra vadilerden geçerek Lidyalılardan kalma antik kenti ziyarete gidiyoruz. Vadiler yanardağların geride bıraktığı lavlarla oluşmuş; bir başka şekil verme hikayesi. Hem de görünür.

Eğer dünyaya şeklini vermek konusunun yaşadığımız deneyimlerden öte somut çıktılarını da konuşacaksak çok doğru bir yerdeyiz zira bu topluluk bugün içinde olduğumuz finansal düzenin tohumlarını ekti. Dünyada kullanılan ilk paraya bizim üzerinden geçtiğimiz bu topraklarda dokunuldu. Şimdi Defender’ın tekerleri belki yüzlerce metre aşağıda toprağın arasına sıkışmış demir paralara biraz daha baskı yapıyor. Bu fiziksel bir gerçek ama galiba şekil verme meselesi sayılar, fiziksel gerçekler ve de doğal olaylarla yetinmiyor.

Bugün bir gülümsemeyle günü değişen bir insanın hayatına yaptığımız etkiyi tam olarak ölçemiyoruz. Veya o gün mutlu olunca kendi hayatında bir şeyleri ne kadar farklı yaptığını... İlla şekilleniyor her şey. Biz çaba göstersek de göstermesek de. Dünya dönmeye devam ediyor. Ama biz bu verdiği şeklin peşinde olan insanlar için belki de doğru soru şudur: bizi dönüştürenlerle biz etrafımızı dönüştürmek için ne kadar çaba sarf edeceğiz.